چک لیست ممنوعیت اخراج ۴ دسته پرسنل در زمان جنگ و بحران

در شرایط خاصی مانند جنگ، بحران‌های ملی یا وضعیت اضطراری، قانون کار جمهوری اسلامی ایران، محدودیت‌های مهمی را برای خاتمه قرارداد با پرسنل در نظر گرفته است. بر اساس مقررات قانونی، کارفرما در این دوره‌ها نمی‌تواند به‌صورت یک‌طرفه اقدام به اخراج نیروهای انسانی نماید و در صورت انجام چنین اقدامی، کارگر می‌تواند از طریق مراجع قانونی حکم بازگشت به کار دریافت کند.

به همین منظور، چک‌لیستی که در این صفحه مشاهده می‌کنید، توسط تیم «مستری کار» و با نظارت آقای وحید حاجی‌زاده – مشاور ارشد روابط کار – تهیه شده است تا به مدیران منابع انسانی و صاحبان کسب‌وکار کمک کند در شرایط بحرانی، تصمیماتی متناسب با ضوابط قانونی اتخاذ نمایند و از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کنند.

در این چک‌لیست، وضعیت حقوقی گروه‌های مختلف پرسنل از منظر قانون در زمان بحران به‌صورت تفکیک‌شده بررسی شده است. این گروه‌ها شامل کارگران بدون قرارداد کتبی، کارکنانی با قراردادهای ضمنی، کارگران دارای قرارداد آزمایشی، و کارآموزان جذب‌شده از سوی کارفرما هستند. برای هر گروه، ضوابط قانونی مربوط به امکان یا ممنوعیت قطع همکاری در دوره‌های بحرانی به‌طور دقیق و مستند ارائه شده است.

✅ این چک لیست برای چه کسانی مناسب است؟

چک‌لیست اخراج پرسنل در زمان جنگ و بحران، یک ابزار کلیدی و کاملاً کاربردی برای گروه‌های زیر است:

• کارفرمایان و صاحبان کسب‌وکار که در دوران بحران به دنبال تصمیم‌گیری قانونی درباره تداوم همکاری با پرسنل خود هستند.
  
• مدیران منابع انسانی و مسئولان اداری که وظیفه تدوین، تمدید یا فسخ قراردادهای کاری را برعهده دارند.
  
• مشاوران حقوقی و کارشناسان روابط کار که به دنبال مستندسازی اقدامات کارفرما در زمان بحران‌اند.
  
• مدیران شرکت‌های پیمانکاری و پروژه‌ای که با قراردادهای موقت، آزمایشی یا کارآموزی سر و کار دارند.
  
• مدیران ارشد سازمان‌ها که در شرایط اضطراری باید از بروز مشکلات حقوقی ناشی از اخراج غیرقانونی کارکنان پیشگیری کنند.

هدف از تهیه این راهنمای فشرده، ارتقای آگاهی کارفرمایان نسبت به مسئولیت‌های قانونی خود در شرایط ویژه، کاهش ریسک‌های حقوقی سازمان، و پیشگیری از دعاوی احتمالی در مراجع حل اختلاف کار است.